- BIST 9915.62
- Altın 2435.681
- Dolar 32.5203
- Euro 34.8906
- Gümüşhane : 17 °C
- Trabzon : 19 °C
- ‘İDDİALAR DELİ SAÇMASIDIR’
- SON 10 GÜNDE KENE VAKALARINDA ARTIŞ YAŞANIYOR
- AVUKAT DERELİ: BU BİR İFTİRA, HAKARET. ÖZÜNDE AK PARTİ’YE YAPILAN BİR SALDIRI
- ÇİMEN, “VALİ BEY PERSONELİME TALİMAT VERDİRDİ”
- DP GENEL BAŞKANI UYSAL'DAN BAŞKAN KARA'YA HAYIRLI OLSUN ZİYARETİ
- ENGELLİ VE ESKİ HÜKÜMLÜ HİBE BAŞVURULARI BAŞLADI
- GÜMÜŞHANE ÇÖL TOZUNA TESLİM: KENT KIZILA BOYANDI
- İL GENEL MECLİSİNDE İHTİSAS KOMİSYONU SEÇİMLERİ YAPILDI
- DEMİRAĞ MÜJDEYİ VERDİ: O TESİS KALDIRILIYOR
- 11. YEŞİLAY BİSİKLET TURU 5 MAYIS’TA YAPILACAK
- GÜMÜŞHANE'NİN SAKLI CENNETİ ÇAĞLAYANDİBİ ŞELALESİ BAHARLA COŞTU
- GÜMÜŞ PATİLER VE SİYAMDER’DEN FARKINDALIKLI 23 NİSAN ETKİNLİĞİ
- VALİ ALPER TANRISEVER’DEN İL GENEL MECLİSİ’NE İADE-İ ZİYARET
- SÜLEYMAN KASIM TAŞ ‘DİZ PROTEZİ’Nİ ANLATTI
- MİLLİ EĞİTİMDE TEMSİLİ MÜDÜR ZEYNEP PEZÜK OLDU
ADİL DEVLET
SERHAT DOĞAN / YAZAR
İbn Haldun Mukaddime adlı eserinde adalet dairesi ile ilgili bölümde olayı şu şekilde özetlemektedir;
Asker olmadan hükümdar olmaz.
Mal olmadan askeriye olmaz.
Mal'ı üreten ve toplayan halktır.
Adalet halkın korunmasının teminatıdır.
Güvenlik olmadan adalet olmaz.
Devlet güvenliğin devamını sağar.
Devleti düzenleyen gelenektir.
Otorite geleneğin devamını sağlar.
Olay eninde sonunda gelir ve otoriteye dayanır. Yani adalet kavramının temelinde yatan gerçek bir otoritedir. Otorite dendiğinde ise aklımıza gelen ilk olgu devlettir. Dünya üzerinde yapılan hangi devlet tanımına bakarsanız bakın otorite ile özdeşleşen tek bir gerçek vardır. O da devlettir. Türk dil kurumu devleti tanımlarken “isim, hukuk, toplum bilimi Toprak bütünlüğüne bağlı olarak siyasal bakımdan örgütlenmiş millet veya milletler topluluğunun oluşturduğu tüzel varlık” şeklinde ifade etmektedir. Mark Clamberg ise devleti tanımlarken “ ortak kültüre sahip insanların birlikte yaşama arzusunun ortaya çıkardığı siyasi otoriteye devlet denir” şeklinde tanım yapmaktadır.
İnsanların en alttan en üst katmana kadar içinde bulundukları bu sistem kendi içerisinde zamanla şekillenmiş ve toplumların yaşayışına göre kendini geliştirmiştir. İşte bu gelişimlerde zaman içerisinde devletlerde siyasi düşünceleri ve yönetim şekillerini ortaya çıkarmıştır. İşte biz bunlara gelenekler diyoruz. Kimi toplumlar devlet kavramını din temelinde şekillendirirken devletin başındakilere tanrısallık yüklemiş, kimi toplumlar ortak yaşama arzusunu devlet sistemine uygulayarak ortak karar alabildikleri bir sistemin temel parçası haline getirmişlerdir bu yapıyı. İşte bu düşünceler zaman içerisinde devlet ve devletin gerekliliğini kimi toplumlarda gerekli kılarken kimi toplumlar devlet kurabilme fikrinden uzak, sürekli başka toplulukların içerisinde kendilerine fikir arayışı içerisinde kalmışlardır.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir husus vardır. Tüm topluluklar devlet çatısı altında bir araya gelirken ortaklaşa kurdukları bu yapıdan tek bir istekleri vardır. O da oluşturdukları yapının tüm bireylere adil bir yaklaşım sergilemesidir. Oluşturdukları devlette asker olarak savaşmalarının çalıştıklarından bir kısmını vergi adı altında devlete vermelerinde ki tek bir amaç vardır. Adil bir yönetim ile bir arada yaşayabilmek.
Hz. Ömer’in biz sözünden yola çıkalım. “Adalet Mülkün Temelidir” şeklinde bir söz vardır. Bu sözü adliye salonlarında görmeye alışmış durumdayız. Burada mülkten kasıt devlettir. Bir devletin adaleti o devletin devamlılığını sağlayan en temel yapıdır. Tıpkı Hz. Ömer’in cami inşaatı için zorla istimlak edilen bir toprak sahibinin “rızam yok” demesi sonrasında camiyi yıktırması gibi. Menkıbedir ama Fatih Sultan Mehmet’i kadı huzuruna oturtan olayda yine bu durumla aynıdır. Sokakta ki bir vatandaş ile devletin en tepesinde bulunan, hatta yönetme hakkının tanrısal olarak değerlendirildiği bir dönemde devlet lideri ve sıradan bir vatandaş kadı huzurunda eşit.
İşte bu düzen devletin adalet dairesini belirler. Devlet adil olduğu sürece vardır. Adalet ise sadece kadı huzurunda sağlanan bir durum değildir. Yukarıda kadı örneği vermemdeki sebep şahısların eşitliğini belirtmekti. Diğer durumda devlet sadece kadı huzurunda adil olmaz. Eğer öyle olsaydı hukuk kitaplarını ezberleyen herkes kendini kadı gibi görüp hükmedebilirdi. Burada asıl mesele devletin tüm bireylerine mesafesidir. Huzur, güvenlik, ekonomi ve sosyal meseleler konusunda sağladığı şartların genelidir adalet duygusu aslında.
Adalet duygusu güveni temin eder. Güven ise devletin devamlılığını sağlar. Kişiler sisteme inandıkları ve güvendikleri sürece devletin varlığı vardır. Bu durumun en güzel örneğini biz milli mücadele yıllarında görmekteyiz. Toplumun Osmanlı devletine karşı olan güvensiz tutumu onları yeni bir arayış etrafında toparlamış ve geleneğin( devletin) devamını sağlamıştır. Cumhuriyet sistemi etrafında yeni bir gelenek oluşturulmuş ve bunun devamlılığı için mücadele başlamıştır.
Gelenek ise, sistemleri içerisinde barındıran tüm kavramları içerisinde harmanlayarak kendi içerisinde bir sisteme dönüştüren ve kademelere bölen olgunun adıdır. Askeriyenin bir geleneği olduğu gibi bürokrasinin yargının hatta pazardaki esnafın dahi bir geleneği vardır. İşte bunlar yazılı olmadığı halde uyulan koşulsuz kabul edilen gerçeklerdir. Neden 2500 yıldır ordu hep karacılara emanet ediliyor hiç düşündünüz mü? Barbaros çok mahir bir askerdi. Denizleri kasıp kavuruyordu lakin o bile kara birliklerinden bağımsız hareket edemiyordu. Bugün dünyanın en önemli askeri unsuru olmasına rağmen bizler ve dahi pek çok devlet genelkurmay başkanlarını hep kara kuvvetlerinden seçerek orduyu onlara emanet eder. İşte bu gelenektir.
Merhum Turan Yazgan ile bir muhabbette bana söyledikleri ile bu yazıyı tamamlamak istiyorum. “Çok devlet kurduk diyorlar. Çok devlet yıktığımızı da söylüyorlar. Bilmiyorlar ki biz ne devlet kurduk ne devlet yıktık. Devletleri yıkanlar insanlardır. Oysa biz hep sistemleri yıktık. İşte bu yüzden adil olduk. Çünkü biz gelenekten hiçbir zaman vazgeçmedik.”
Yapılan yorumlardan Gümüşhane Olay Gazetesi sorumlu tutulamaz.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
- KİMLİKSİZLİK ÜZERİNE BİR NOT29 Mayıs 2019 Çarşamba 13:47
- İNSAN KOLAY UNUTMUYOR04 Nisan 2019 Perşembe 15:22
- ÜLKÜCÜYE ÇİLE NEDİR07 Şubat 2019 Perşembe 11:35
- EĞİTİM MİLLİ GERİSİ GAYRİ MİLLİ27 Aralık 2018 Perşembe 14:40
- ŞEHR-İ EMİN19 Aralık 2018 Çarşamba 18:40
- SAHİP ÇIKALIM MUHTARA12 Aralık 2018 Çarşamba 13:01
- YERİN ALTINDAKİLER05 Aralık 2018 Çarşamba 12:02
- HAYVANLAR ÂLEMİ21 Kasım 2018 Çarşamba 17:30
- TOKİ MESELESİ14 Kasım 2018 Çarşamba 16:15
- KİMLER GELDİ KİMLER GEÇTİ BURALARDAN15 Ekim 2018 Pazartesi 15:46
- SOVYET MİRASI : AĞABEYLİK05 Ekim 2018 Cuma 15:02
- SON 8 SEZONUN EN İYİSİ
- GÜMÜŞ SERİYE DEVAM EDEMEDİ
- YEMEKLERE TUZ KOYMAYIN
- TORUL MALATYA ENGELİNİ AŞTI
- CHP KÜRTÜN ADAYI BELLİ OLDU
- GÜMÜŞ, SESSİZLİĞİNİ TEKİN ADAR’LA MI? BOZACAK
- SÜVARİ GURUBUNDAN ÖRNEK DAVRANIŞ
- İLK YARI KÖTÜ BİTTİ
- DUYARLI DAVRANIŞA TEŞEKKÜR
- SAĞLIK- SEN DAYANIŞMA GECESİ
- GÜMÜŞHANE'YE BAĞLANMAK İSTİYORLAR
- BU ÇAM FARKLI BİR ÇAM
- GÜMÜŞ 10 NUMARASINI BULDU
- SOYDAŞ KİTABINI ANLATTI
- GÜMÜŞ SEZONU AÇTI
- GENÇ ÇİFTÇİ DOĞAL ÇİLEK ÜRETİMİNE BAŞLADI
- OKUL MÜDÜRLERİ BİR ARAYA GELDİ
- BEDELLİ ASKERLİK DETAYLARI
- VURANDAN,VURDURANDAN ALLAH RAZI OLSUN
- KAÇAN PKK’LILAR: “HER YERDE ASKER VAR, ÖLÜYORUZ”
- HASAN PİRGÜMÜŞHANE’DE ACİLEN “YENİ ZİGANA TÜNELLERİ PLATFORMU” KURULMALIDIR
- İBRAHİM ÖZDEMİRCANBOLĞUL- 5
- Dr.Hüseyin BUDAKKORONA VİRUS SALGINI HANGİ AŞAMADA?
- İSMAİL HAYALÖĞRETMENİ ARAYAN ÇOCUK
- BEKİR BULUTOLAY’A VEDA ZAMANI
- EYÜPHAN ÖZYURTHASTANELERİMİZİ KENDİMİZ KURALIM
- YUSUF ORALKORONA BİYOLOJİK SALDIRI MI?
- SERHAT DOĞANKİMLİKSİZLİK ÜZERİNE BİR NOT
- YUSUF SADIKAv. Rafet Ataç Vakfı’ndan Gümüşhane’ye İki Önemli Kurum
- SELAMİ ÖKTEMZengin Olmak İster Misiniz?
- Mus'ab AtıcıŞİİRİN ÖNÜNDE İLİKLENEN CEKET
- ERTÜRK YAKUTSüleymaniye Kış Sporları Merkezi Bir Vali Daha Eskitti
- ACI KALEMHER ZAMAN GEMİCİNİN İSTEDİĞİ RÜZGAR ESMEZ ANCAK ONU TERKTE ETMEZ…
- Behice KireçciALTIN ÖĞÜN : KAHVALTI
- ZÜBEYDE USTASİYAH HAVUÇ
- SİNAN UÇARKaya Başkan Yalnız Bırakıldı
- LÜTFİ KILIÇODA AİDAT BORÇLARINA YENİDEN YAPILANDIRMA FIRSATI
- MELİSA KARATAŞYILLARA MEYDAN OKUYUN
- Orhan ÜçelYÖNETMEK Mİ, İDARE ETMEK Mİ, YÖNETİCİ OLMAK MI?
- RASİM TAYLAN KARASUSKUN MİHENK TAŞI
- Hüseyin TurhanTERÖR BELASINA KARŞI SOMUT ÖNERİLER…
- Bekir CebeciMİLLİ SEFERBERLİK HÜKÜMETİ
- SALİH ERENAh VATANIM ahh!!!
- Prof. Dr. Orhan KÜÇÜKGirişimcinin Kararını Etkileyen Farklı Faktörler: Girişimcilikte Buzdağı
Tel : (0456) 213 66 63 | Haber Yazılımı: CM Bilişim