KENE İLE MÜCADELEDE BEÇ TAVUĞU

Ülkemizde son yıllarda adından sıkça söz ettiren ve ne yazık ki çoğu zaman ölümle sonuçlanan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi  (KKKA) hastalığına sebebiyet veren kene ısırması vakalarındaki artış  üzerine Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, kene ile biyolojik mücadele konusunda çeşitli çalışmalar yürüttü. Yapılan bu çalışmalar kapsamında, Afrika kökenli Beç tavuğunun kene ile mücadelede başarılı sonuçlar sağladığı görüldü ve Genel Müdürlüğe bağlı merkezlerde söz konusu tavuk türünün dağıtımına başlandı.

6 YILDIR DAĞITIM YAĞILIYOR

Gümüşhane’de 6 yıl önce başlanılan Beç tavuğu dağıtımının son yapılan dağıtımla birlikte bin 830’u bulduğu belirtildi.

Yetkililerden alınan bilgiye göre Gümüşhane ilinde Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı bulaştıran kenelerin, karşı kimyevi mücadeleye karşı, biyolojik mücadelede ön planda tutulduğu belirtilerek, “Bu nedenle 2011 yılında 280, 2013 yılında 200, 2014 yılında 400, 2015 yılında 450 ve bu yıl içerisinde de 500 olmak üzere bin 830 Beç Tavuğu dağıtımı gerçekleştirildi” denildi.

İLAÇSIZ YÖNTEM

Kene ile mücadelede ilaçsız yöntemin tercih edildiği belirtilen açıklamada, daha sonra şu ifadelere yer verildi:

“Kene ile mücadelede biyolojik yöntem olarak Beç Tavuğu verilen köylerden, Beç tavuklarının davranışları, civarlarındaki kene popülasyonları ve Kırım Kongo vakaları konularının takibi istenmiş olup, dağıtım yapılan köylülerden dağıtılan Beç tavuklarının keneleri yediği ve yok ettiği yönünde olumlu bilgiler alınmıştır.”

BAKAN EROĞLU’NUN TALİMATI

Öte yandan yapılan açıklamada, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu’nun talimatı ile beş tavuğu dağıtımının 6 yıl önce alınan bir karar olduğu belirtilerek, daha sonra şunlar kaydedildi:

“Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü kene ile biyolojik mücadele konusunda en başarılı yöntemin Beç tavukları ile sağlanıldığını tespit etti. Afrika kökenli Beç tavuğunun kene ile mücadelede başarılı sonuçlar vermesi üzerine Genel Müdürlüğe bağlı merkezlerde söz konusu tavuk türünün üretimine başlandı. Üretilen tavuklar geçtiğimiz yıldan itibaren kene vakalarının görüldüğü bölgelerde yaşayan vatandaşlara dağıtıldı ve kene ile biyolojik mücadeleye başlandı. Olumlu sonuçlar alınması üzerine geçtiğimiz yıl Çorum, Yozgat, Sivas başta olmak üzere çeşitli bölgelerde dağıtılan Beç tavuklarının dağıtımı bu yılda yine Sivas'ta yapılacak."

Hibe şeklinde olan tavuk dağıtımı için özellikle kene ısırma vakalarının çok yaşandığı köy ve ilçelerin seçildiği ifade edilen açıklamada, çiftçilerin tavukların çoğalmasını sağlayarak, kene ile biyolojik mücadelede önemli bir adımın atılmasını sağlanacağı kaydedildi.

BEÇ TAVUĞU NEDİR – BEÇ TAVUĞU ÖZELLİKLERİ HAKKINDA BİLGİLER

Beç tavukları, sülüngiller familyasının en iyi bilinen türünden tavuklardır. Bu tavuklar gövdelerine göre çok küçük olan başlarından, kısa kuyruklarından, değirmi ve küçük kanatlarından kolayca tanınır. Külrengi esmer tüyleri sık,beyaz noktalarla kaplıdır. Çıplak başının üstünde miğferi andıran mavimsi küçük bir ibik bulunur; yarısı beyaz, yarısı kırmızı olan gagasının altında, etten iki sakal sarkar. Tavuğun ortalama büyüklüğü 60 sm kadardır. Evcil çeşitleri, Afrika (Etyopya, Sudan, Eritre, Uganda, Kenya) kökenli yabani türlerden, özellikle Numida meleagris meleagris türünden türemedir.

Eski Yunanlılar ve Romalılar, beç tavuğunu, etinden yararlanmak ya da süs hayvanı olarak kullanmak için beslerlerdi. Ancak, bu hayvan her ne kadar evcilleştirilmişse de, yabani türün temel nitelikleri, özellikle de çok gelişmiş olan özgürlük düşkünlüğü değişmemiştir. Öteki yabani türler, renk, benek ve başı süsleyen çıkıntılar bakımından bazı ayrılıklar gösterirler. Çiftliklerde sarı ve beyaz tüylü yeni çeşitler de üretilmiştir.

Beç tavuğu, bir yaşma gelince yılda yüz kadar yumurta verir; yumurtaların kuluçka süresi 28-30 gündür; hindi ya da tavuk da bu yumurtaların üstüne kuluçkaya yatabilir. Ancak, beç tavuğu çok saldırgan olduğu için, öteki kümes hayvanlarının arasına pek alınmaz. Beç tavuğunun eti, özellikle beş altı aylıkken çok lezzetlidir.

Yabani beç tavuğu, yuvasını yerdeki çukurlara yapar; sürüler halinde sık çalılıklarda yaşar; bitkiler, böcekler ve tanelerle beslenir. Dinlenmek için ağaçların üstüne tüner. Beç tavuğunun uçuşu, özellikle şafakta ve gün batışında gürültülüdür.