- BIST 9300.3
- Altın 2824.572
- Dolar 34.3362
- Euro 36.3204
- Gümüşhane : 0 °C
- Trabzon : 16 °C
- GÜMÜŞSU’YA 1,7 MİLYON TL LAZIM
- GÜM-TEK DERNEĞİ’NDEN “BİR FİDAN BİN UMUT” ETKİNLİĞİ
- GÜMÜŞHANE KENT REHBERİ YAYINLANDI
- DEMİREL’DEN "ÇİN TUZU" VE KİMYASAL KATKILAR HAKKINDA UYARI
- MADENCİLİĞİN SOSYAL ETKİLERİ KONUŞULDU
- EMNİYET’TEN OKUL ÇEVRELERİNDE SİGARA SATIŞINA SIKI DENETİM
- GÜMÜŞHANE'DE VASFİ MAHİR KOCATÜRK 1. KİTAP FUARI BAŞLIYOR
- GÜMÜŞHANE’DEN 11 PROJE İNCELEMEYE HAK KAZANDI
- TORUL BARAJINDA GÖL YERİNİ ÇÖL MANZARASINA BIRAKTI
- GÜMÜŞHANE’DE BİNLERCE FİDAN TOPRAKLA BULUŞTU
- BAŞKAN BAŞER’DEN İKAMET ÇAĞRISI
- ASLAN: ŞİRAN’I 3.LİGE ÇIKARMAK İÇİN BURADAYIZ
- GÜMÜŞHANE VOLEYBOL SPOR KULÜBÜ EFELER LİG HEDEFİNDEN SPONSOR KRİZİ NEDENİYLE VAZGEÇİYOR
- ÇKS BAŞVURULARI 31 ARALIK’TA SONA ERİYOR
- GÜMÜŞHANE'DE TAŞKIN RİSKLERİNE KARŞI DSİ’DEN GÜÇLÜ ÖNLEM
HİÇBİR BALON SONSUZA KADAR ŞİŞMEZ
SELAMİ ÖKTEM / YAZAR
İnsan bu dünyada aldıklarının hepsini iade eder. Müstesna yoktur.
(Peyami Safa-Bir Akşamdı)
Ederinden fazla değer verdiğimiz her şey günü gelir ayağımızın bağı olup bizi düşürür. Dünya buna yüzlerce kez şahit olmuştur ama insanın içindeki hırs öyle zannediyorum ki yine de akla uygun hareket etmeyi reddetme yönünde eğilim gösteriyor. Oysa kendi hayatınızı bile gözden geçirseniz aklınıza bir şeyler gelir. Ederinden fazla değer verdiğiniz dostunuz size yamuk yapmıştır. Sırlarınızı bile ifşa etmiştir. Ederinden fazla değer verdiğiniz malınız eninde sonunda hiç olup yitmiştir. Bir hatırlamayı deneyin aklınıza neler neler gelecektir.
Tarih boyunca ederinden fazla değer verilen finansal varlıklar da tıpkı diğer tüm varlıklar gibi ayağımızı kaydırmış. Bunun ilk örneğinin 1636 yılında Hollanda' da yaşandığını biliyoruz. Muhtemeldir ki daha eskilerde de vardır ama Hollanda' da yaşanan kriz ilk defa devletin ve milletin büyük bir ekonomik kayba uğramasına sebep olmuş ve dikkatleri üzerine çekmiştir. Krize konut ve arsa gibi yüksek fiyatlı ürünlerin sebep olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Peki krize ne sebep olmuştur?
1636 yılında Hollanda' da aniden bir lale çılgınlığı başlar. İlk kez Kanuni Sultan Süleyman zamanında Hollanda büyükelçisi tarafından İstanbul' dan alınıp Hollanda ya getirilerek tanıtılan lale zaman içerisinde çok popüler olur. Hatta zenginliğin bir sembolü olmaya başlar. Bunun üzerine herkes zengin olma hayali ile aniden lale yetiştirir. Çünkü hemen hemen her gün lale fiyatları artmaktadır. Çeşitli ülkelerden de lale talebi gelmektedir. Bu sayede birçok kişi lale yetiştirerek gerçekten zengin de olur.
Savaşları geride bırakmış ve birden kendini ferah içinde bulmuş olan ülkede birçok ürün spekülatif olarak satılıyordu ancak bu ürünlerin hiç biri ülkeyi lale krizi kadar etkilemedi. 1636 yılında normal kazanca sahip her hangi bir işçinin yıllık kazancı 200-400 Gulden (Hollanda para birimi) arasında değişiyordu. Aynı yıl bir lale soğanı ise 200-250 Gulden gibi bir fiyatla kendine alıcı buluyordu. Yani herhangi bir işçi tüm yıl çalışıp kazandığı parayı hiç harcamazsa ancak bir tane lale soğanı alabilecek durumdaydı. Fiyatlar arttıkça arttı. Piyasada lale kalmayınca gelecek üzerinden planlar yapıldı. Artık gelecek sözleşmeleri yapılmaya başlandı. Ancak artan fiyatlardan sonra lale alabilecek kimse kalmayınca bu sözleşmelerin sahipleri sözleşme ücretlerini ödeyemez oldular. Yüksek gelir elde edeceğine inanan sözleşme sahipleri battı. Laleler, yetiştiricilerin ellerinde kaldı.
Artık günden güne artan fiyatlarla şişen balon patlamış ve fiyatlar hızla düşüşe geçmişti. Lale yetiştirenler sözleşme sahiplerini dava ettiler, davalar aylarca sürdü ancak hiçbir zaman lale yetiştiricileri paralarını alamadı. Hükümet yüzde on gibi bir ücret karşılığı sözleşmelerin iptal edilmesi hakkı tanıdı. Böylece sözleşme sahipleri hapis yatmaktan kurtuldu. Ancak ortaya çıkan kriz uzun yıllar Hollanda ekonomisinin toparlanmasını engelledi.
Günümüzde benzer balonlar oluşmaya devam ediyor. İnsanlık tarihinin başından beri artan konut fiyatları, altın fiyatları, hatta son zamanlarda internet üzerinden yayılan bir hastalık gibi insanları saran sanal para "bitcoin" çılgınlığı... Oysa ederinden fazla değer verdiğimiz her şeyin eninde sonunda alıcıyı da satıcıyı da çıkmaza sokacağını çoktan öğrenmiş olmamız gerekir fakat özellikle zengin olmak hırsımız bunu engelliyor. Oysa hiçbir balon sonsuza kadar şişmez.
Hamiş: Hırslarının esiri olma insanoğlu. İstisna yok hepsini bırakıp ansızın göçeceksin. Hoş bir seda geride kalan.
Yapılan yorumlardan Gümüşhane Olay Gazetesi sorumlu tutulamaz.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
- Zengin Olmak İster Misiniz?14 Mayıs 2019 Salı 12:45
- Dünyanın En Zenginleri Üniversite Okumadı, Eğitimli Olmak Zengin Olmaya12 Mart 2019 Salı 10:38
- GELECEĞİ AKILLA FETHETMEK30 Ekim 2018 Salı 11:21
- İTALYA’ DA MİLYONLARCA KİŞİ FAKİRLİK ÇEKİYOR28 Ağustos 2018 Salı 11:36
- BAK VE GÖR, OKU VE ANLA07 Ağustos 2018 Salı 11:32
- BİR ŞEY YAPMALI24 Temmuz 2018 Salı 10:46
- HAYAL EKONOMİSİ17 Temmuz 2018 Salı 11:34
- Dağdaki Çobana Kulak Verin08 Şubat 2017 Çarşamba 18:50
- DERTLİ OLMAK01 Şubat 2017 Çarşamba 11:00
- Bazı Kitaplar Çok Güzel21 Aralık 2016 Çarşamba 13:00
- CİDDİ ŞEYLER07 Aralık 2016 Çarşamba 18:09
- SON 8 SEZONUN EN İYİSİ
- GÜMÜŞ SERİYE DEVAM EDEMEDİ
- YEMEKLERE TUZ KOYMAYIN
- TORUL MALATYA ENGELİNİ AŞTI
- CHP KÜRTÜN ADAYI BELLİ OLDU
- GÜMÜŞ, SESSİZLİĞİNİ TEKİN ADAR’LA MI? BOZACAK
- SÜVARİ GURUBUNDAN ÖRNEK DAVRANIŞ
- İLK YARI KÖTÜ BİTTİ
- DUYARLI DAVRANIŞA TEŞEKKÜR
- SAĞLIK- SEN DAYANIŞMA GECESİ
- GÜMÜŞHANE'YE BAĞLANMAK İSTİYORLAR
- BU ÇAM FARKLI BİR ÇAM
- GÜMÜŞ 10 NUMARASINI BULDU
- SOYDAŞ KİTABINI ANLATTI
- GÜMÜŞ SEZONU AÇTI
- GENÇ ÇİFTÇİ DOĞAL ÇİLEK ÜRETİMİNE BAŞLADI
- OKUL MÜDÜRLERİ BİR ARAYA GELDİ
- BEDELLİ ASKERLİK DETAYLARI
- VURANDAN,VURDURANDAN ALLAH RAZI OLSUN
- KAÇAN PKK’LILAR: “HER YERDE ASKER VAR, ÖLÜYORUZ”
Tel : (0456) 213 66 63 | Haber Yazılımı: CM Bilişim