GÜMÜŞHANE’DE SEL VE HEYELAN RİSKİ

Gümüş,  sel felaketi aşırı sıcakların toprakta oluşturduğu çatlakların aşırı yağmur ile karşılaşması sebebiyle gerçekleşebileceğini belirterek, “Uzun süre bu bölgede yağmur yağmadı ve olağan dışı sıcaklıklar oldu. Bu nedenle Doğu Karadeniz'de toprak çatladı. Çatlak olan yerler aşırı yağışla karşılaşınca bu çatlaklar suyla dolar ve orada bir ağırlık oluşur. Bu ağırlık sonucunda toprak şişer ve sel meydana gelir. Esasında su çamurla birlikte hareket ettiğinde çok büyük bir etki yapar. O bakımdan uzun süreli aşırı sıcaklıkların sonrasında gelen aşırı bir yağış ile sel meydana geldi. Aslında bu yağışlar ara ara devam etseydi bu yaşanan felaket bu şekilde gerçekleşmezdi. Ben bu sebepten dolayı dikkatli olunmalı diye uyarı yapmıştım. Keşke ben haksız çıksaydım, yazık oldu” dedi.

Gümüşhane’de risk azaldı

Gümüşhane için sel riskinin devam etmediğini ifade eden Prof. Dr. Cantürk Gümüş, “Gümüşhane’nin her tarafına yağmur yağdı mı bilmiyorum ama biraz yağmur aldı sanıyorum. Bu yağmurlar sel ve heyelan afeti için riski önemli ölçüde azalttı diye düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

En az zararla çıkmanın hesaplarını yapıyoruz

Zaman zaman oluşan bu felaketler için gerekli önlemlerin alınmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Cantürk Gümüş, “Gümüşhane’de  biz 1990 sel felaketini unuttuk ve Harşit Vadisi'ni yapılaşmaya açtık. Bunu yapmamalıydık ama biz halen daha buraları doldurmaya devam ediyoruz. Dere yataklarında binalar, yapılaşmalar olmaması lazım. Orman kıyıları tabi ki önem taşıyor ama bizim bölgemizde şu anda olağanüstü bir durum yaşanıyor. Bundan kaçmak belki de mümkün değil. Ağaçlandırma projeleri uzun süreli çalışmalardır. Bugün yapıp yarın hemen sonuç almak imkansız. Onlar da olmalı ancak daha kısa vadede sonuç alınacak önlemler üzerinde yoğunlaşılmalı. Karşınızda olağanüstü bir durum var. Bu bir felaket, bir afet ama biz de bu felaketten en fazla zararla nasıl çıkarızın hesabını yapıyoruz. Yapılan uygulamalar bu felaketlerden en az zararla çıkmayı değil de en fazla zararla çıkmanın hesaplarının yapıldığını gösteriyor” şeklinde konuştu.

HES’lerin felaketlere az da olsa katkısı var

Doğu Karadeniz'de yoğun bir şekilde yapılan HES'lerin sellere etkisini de açıklayan Prof. Dr. Cantürk Gümüş, “HES'ler rutubetin azalmasını sağlayarak sellere davetiye çıkartıyor olabilir. Artvin'de yaşanan sel felaketi hakkında bunu söylemiyorum ama genel olarak değerlendiriyorum. Derelerden su akarken buharlaşır ve bu nemi rüzgarlar yamaçlara taşır. Ancak su kalmadıysa derelerde bu buharlaşma ve yamaçlara taşınma olayı gerçekleşmez. Dolayısıyla yamaçtaki toprakların daha erken kurumasına etki yapıyor olabilir. HES'lerin az da olsa sel ve erozyon felaketlerine katkısı olabilir.” diye konuştu.

 İbrahim Özdemir-Figen Tok