• BIST 9092.76
  • Altın 2324.897
  • Dolar 32.3656
  • Euro 34.97
  • Gümüşhane : 18 °C
  • Trabzon : 17 °C

TÜKETİCİ HAKLARI IŞIĞINDA DOSYA MASRAFLARININ İADESİ

28.04.2015 12:18
DİDEM DİLAN AY / YAZAR

DİDEM DİLAN AY / YAZAR

 Kredi kartı yıllık aidatları ya da dosya masrafı adı altında, bankaların müşterilerinden kesmiş oldukları bedeller ile ilgili olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı genelge yayınlamış ve Türkiye Bankalar Birliği de tüketici ile banka arasındaki sorunların en aza indirgenmesi amacıyla bir takım açıklamalarda bulunmuştur. Ancak insanlar tam anlamıyla haberdar olmadıklarından , “ben de kredi çekmiştim, acaba ben de dosya masrafımı alabilir miyim?” diye sorularla çokça karşılaşılmaktadır. Adliyede ya da Hükümet Konağında çalışan biri iseniz en az avukatlar kadar bu soru ile karşılaşıyor olmalısınız. Öncelikle bu sorun Tüketici Hakları açısından ele alınacaktır. Kanuna göre, Tüketici; Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişi olarak tanımlanmaktadır. Bu anlamda tüketici sayılan kişi, uyuşmazlık halinde Tüketici Hakem Heyeti’nden faydalanabilecektir. Tacir sayılan kişi veya kişiler ise Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre faydalanabilecektir.

                           Hayatımızda büyük yer edinen banka kredileri ve kişinin kullanımına bağlı olarak beraberinde getirmiş oldukları sorunlar tarafları mağdur edebilmektedir. Kimi tüketici  bilinçli ve doğru zamanda kullanarak fayda sağlayabilmekte ise de, pek çoğu da mağdur olabilmektedir. Bu mağduriyet tüketicinin kullanımına bağlı olarak ortaya çıkabilmekte birlikte  bankalar tarafından da mağduriyet oluşturulması mümkün olabilmektedir. Kredi kullanımına bağlı olarak tüketicilerden kesilen bedeller (dosya masrafları vs.) buna örnektir.

Herhangi bir bankadan kredi kullanmak istediğinizde, matbu olarak düzenlenmiş , uzunca metinlerden oluşan sözleşmeler imzalarsınız ve çoğunlukla da maddeleri tek tek okumak fırsatınız olmaz.  Öyle bir fırsat olsa dahi söz konusu sözleşme maddelerini  sadece okumak değil, bunların taraflar arasında tek tek müzakeresi de gereklidir. Çünkü yasal düzenlemelere göre, tüketiciyle müzakere edilmeden sözleşmeye dâhil edilen ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme şartları haksız şart olarak nitelendirilmektedir. Tüketicinin bu bağlamda bilgi edinmesi evrensel ve doğal bir haktır. Ancak bir bankanın müşterileri ile sözleşme metnini müzakeresi ne banka açısından ne de müşteri açısından olanaklı değildir. Zamanın darlığı ve yoğunluk buna engel olabilmektedir. Müşteri de zaten bir an önce sözleşmeyi imzalayıp ihtiyacı olanı alıp gitme derdindedir. Banka nasıl olsa her şeyi düşünmüştür, der gibi.

                        Banka ile Tüketici arasındaki kredi kullanımına bağlı kesilen dosya masrafları ile ilgili olarak , mevcut yargı kararlarına göre ; sözleşme ile ilgili olarak tüketici bilgilendirilmiş olmakla birlikte, sözleşmedeki maddeler taraflar arasında müzakere edilmiş ve makul olmak kaydıyla kesilen  bedeller ,banka tarafından belgelendirilebiliyor  ise dosya masraflarının iadesini talep etmek, tüketici açısından olumsuz sonuçlanır. Çünkü banka açısından ispat şartı yerine getirilmiş olmaktadır. Ancak aksi durumda dosya masraflarının iadesi çoğunlukla olumlu olarak karara bağlanmaktadır. Yani kredi kullandığınız bankanın kesintileri makul bir bedel değilse, makul olsa bile belgelendirilemiyorsa ya da sözleşme taraflar arasında hiç müzakere edilmemiş ise dosya masrafını talep etmekle iadeyi sağlayabilirsiniz.

                        Dosya masraflarının iadesi öncelikle söz konusu bankadan talep edilebilir. Hiç bankaya başvuru yapılmadan ya da olumsuz cevaptan sonra Tüketici Hakem Heyeti’ne de başvuru mümkündür. Belirli bir bedelin üzeri için ise Tüketici Mahkemelerinde (yoksa Asliye Hukuk Mahkemesi’nde) dava yolu ile iade sağlanabilmektedir. Dosya masrafı adı altında kesilen bu bedellerin talep edilmesi Tüketici Kanunundaki 3 yıllık zamanaşımına değil, Borçlar Kanunundaki 10 yıllık zamanaşımına bağlıdır. Ayrıca masrafların iadesi faizi ile birlikte talep edilebilmektedir            

Sonuç olarak; kredi alınan bankaya ,Tüketici Hakem Heyet’ine başvuru yapılarak dosya masrafının iadesi için süreç başlatılabilir. Bununla birlikte belli bir bedelin üzeri için Tüketici Mahkemelerine dava açmak da mümkündür. Yargıtay 13. Dairesinin emsal teşkil edecek kararları olmakla birlikte her başvuru sonucu iade söz konusu olacak değildir. Yargıtay kararlarına göre; bankanın kesintisi makul bir kesinti ve bu kesinti banka tarafından belgelendirilebilir ise, tarafların sözleşmeyi imza aşamasında müzakere yapmış olması kaydıyla ispat şartı oluşmuş demektir. Eğer ki banka bu şartları sağlayamamış ise dosya masraflarının iadesi büyük çoğunlukla sağlanabilmektedir. Bankaların bu şartları birlikte ispatı çoğunlukla mümkün olmamakta ve tüketici lehine sonuçlar alınabilmektedir. 

Yapılan yorumlardan Gümüşhane Olay Gazetesi sorumlu tutulamaz.

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları
Tüm Hakları Saklıdır © 2013 Gümüşhane Olay | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : (0456) 213 66 63 | Haber Yazılımı: CM Bilişim