İŞÇİ ÜCRETLERİ

                                İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi)  bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmelerdir. (İş Kanunu m.8/I) İş sözleşmesi taraflar arasında karşılıklı olarak bir takım hak ve borçlar üzerine kurulmuştur. İşçi ; iş görme borcu, işverenin talimatlarına uyma borcu, sadakat borcu, teslim ve hesap verme borcu,rekabet etmeme borcu altında iken, işveren de; ücret ödeme borcu, işçiyi koruma borcu, eşit davranma borcu ve bir takım diğer borçları yerine getirme yükümlülüğü altındadır.

                               Ücret ödeme borcu, işçinin iş görme borcuna karşılık gelen işverenin yerine getirmekle yükümlü olduğu borcundan ibarettir. Yasa koyucu bir takım düzenlemeler ile işçinin ücretini güvence altına almıştır. Bunlar;

• Ücretin bir kısmının haczedilememesi,
• Ücretin takas edilememesi ve rehnedilememesi,
• İşçi alacaklarının imtiyazlı olması,
• İşverenin ödeme güçlüğüne düşmesinde işçinin ücret garanti fonundan yararlanması,
• Bazı kamu işlerinde çalışanların ücretlerinin korunması gibi.

                               Türk Borçlar Kanunu m.401 hükmünde “İşveren, işçiye sözleşmede veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen; sözleşmede hüküm bulunmayan hâllerde ise, asgari ücretten az olmamak üzere emsal ücreti ödemekle yükümlüdür.”  diye belirtilmiştir. Yine aynı konuda Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, "Ücretinin düşürülmesine ve iş şartlarının ağırlaştırılmasına suskun da kalsa işçinin hakkı verilmeli" şeklinde bir karar alarak işçi ücretlerinin korunması ve bu korunmanın devamlılığının sağlanmasını kuvvetlendirmiştir.

                               İşçi ücretleri ile ilgili düzenlemeler işçiyi koruma amaçlı olarak ele alınmalıdır. Diğer yandan mevcut işi ağırlaştıracak ya da ücreti normalin altına düşürecek uygulama ve düzenlemeler, işçiyi zor duruma düşürecektir. Hukuka uygun olmayan haksız durumlar meydana getirecektir. İşverenin üstün konumda tutan iş sözleşmesi hükümleri sağlam bir hukuk zeminine oturtturulmamış demektir. Oysa ki; işçi ve işveren arasında karşılık ilişkisi vardır. İş sözleşmesindeki işçi ve işveren rolleri birbirlerine rakip değil,  birbirlerini tamamlayıcı nitelikte olmalıdır.