ÇALIŞAN ANNELER..

Çalışan anneler,  iş kadını ve annelik rollerini bir arada sağlamak için türlü zorluklarla baş etmektedirler. İş hayatının vermiş olduğu stres ile annelik duygusunun beraberinde getirdiği  sorumluluğu birlikte idare etmek zorunda kalırlar. Ülkemizde,  kanunlar ve hukuki düzenlemeler ile çalışan annelerin durumlarının iyileştirilmesi yönünde adımlar atılmıştır. Ancak çalışan anneler, bu düzenlemelerin ve kendilerine tanınan hakların pek azından haberdardır. Bunun farkında olmamaları da kendilerinin yaşamış olduğu zorlukları daha da şiddetli hale getirmektedir.                           

Çoğu çalışan anne , işyerinde kadın ya da anne olmasından kaynaklı farklı muameleye tabi tutulabiliyor. Oysa ki bu tip muameleler,  gerek Anayasa gerek İş Kanunu açısından eşitlik ilkesine aykırıdır. Kadın ya da erkek, hamile ya da değil diye çalışanlar arasında ayrıma gitmek, farklı bir işleme ya da ücrete tabi tutmak eşitlik mantığından uzak ve haksızdır.

Doğum  ve süt izinlerinde yaşanan sorunlar, hamile kadınların işten çıkartılması eğilimi , çalışan anneleri iş hayatları  ile aile hayatları arasında bir seçime sürüklemektedir. Kimi bu dengeyi koruyabilmekte ise de bir kısmı  seçim yapmak durumunda kalmaktadır. Aile hayatını iş hayatına tercih etmektedirler. Sonrasında ise, iş hayatına dönmeleri için şartlar tekrardan sağlansa da , motive olmaları zaman almaktadır. Ancak hem iş hem de aile hayatında başarı sağlamak , her iki sorumluluğu da birlikte yürütmek iyi bir yaşam planı ile mümkün olabilmektedir. Bu bakımdan çalışan annelerin  iş hayatlarındaki haklarını bilmeleri önemlidir. Çünkü hakkını bilmeyen bir insan , bilmediği bir hakkın savunmasına ve muhafazasına kalkışmayacak ve yenilgiyi kabul edecektir. Çalışan anneler, onlara tanınan haklar sayesinde , seçimi zor iki hayat arasında kalmaktan kurtulup, karmaşıklıktan uzak bir hayat oluşturabilirler. Aile ve iş hayatlarındaki uyum ve düzen, fiziki ve ruhsal olarak da rahatlamalarını sağlayacaktır.

 İş hukuku kapsamında; çalışan kadınlara hamilelik durumunda doğumdan öncesi ve sonrası için 8’er haftalık süre ile toplamda 16 haftalık izin hakkı tanınmıştır. Çoğul hamilelik hali için (ikiz, üçüz..) ise doğumdan önceki sürelere 2 hafta eklenir. Ayrıca kadının talep etmesi durumunda 6 ay kadar ücretsiz izin kullandırılması da mümkündür. Bahsi geçen izin süreleri işçi kadınlar kadar devlet memuru kadınlar için de geçerlidir. İşin ağırlığı hamile kadının sağlığına zarar veriyor ise doktor raporu ile daha hafif bir işte çalıştırılması mümkündür. Sürelerin kesin olarak doğum öncesi 8, doğum sonrası 8 olarak kullanılması da gerekmez. Doğum öncesi kullanılmayan süre doğum sonrası da kullanılabilir. Ancak doğum öncesi çalışmasında sakınca olmayan hamile kadının durumu doktor raporu ile belirtilmedir.Bunun yanında hamile kadına doktor kontrolleri için ücretli izin de verilmesi mümkündür.  Diğer bir husus ise doğum sonrası süt izinleridir. Çocuk 1,5 yaşına gelene dek kadın işçinin günde 1,5 saat süt izni vardır. Bu sürelerin hangi saatlerde olacağı ise çalışan kadının seçimine bağlıdır. Devlet memuru kadınlar için ise bu süreler; çocuk 6. Ayına gelene dek günde 3 saat, sonraki 6 ay için 1,5 saattir. Sürelerin nasıl kullanılacağı ise kadın işçilerde olduğu gibi kadının kendisine bağlıdır.

 Mevcut tanınan hakların çalışan anneler tarafından bilinip bilinmemesinin yanında ne kadar uygulanıp uygulanmadığı da önemlidir. Bilinçli olarak kullandırılmayan bu haklar, çalışan anneler tarafından dile getirilmeli ve mevcut şartlar çalışan anneler için sağlanmalıdır. Aksi halde kadının iş hayatındaki rolü etkinliğini kaybedecek, “haydi kızlar okula” diye başlayan serüven, iş hayatından uzaklaşmak zorunda kalan anneler olarak  son bulacaktır.