Bir Sinemaseverin Film Okumaları

“Sinema yaşadığımız çağın en etkili propaganda aracıdır” minvali ile yola çıkan sinemasever  bir grup öğrencinin oluşturduğu “Sinema Kulübünün”  bu haftaki gündeminde film okumaları var. Bir filmin gerçek anatomisinin ortaya konabilmesi  ancak kare kare analiz,sahne sahne çözümleme  ile mümkündür.Sinema henüz hiçbir ordunun giremediği coğrafyaya, hiçbir tüccarın uğrayamadığı kırsala ulaşır. Algılar üretir ve bunları ustalıkla yönetir. Zihni kontrol altında tutarak bilinçaltına müdahale eder .Manipüle ederek çeşitli yönlendirmelerde bulunur.Anlattığı hikayeler,tanıttığı karakterler,gösterdiği görüntüler,dinlettiği müzikler,hedef gösterdiği kitleler,övdüğü sistemler,teşhir ettiği bedenler, reklamını yaptığını markalar ve dayattığı hayat tarzlarıyla açıkça toplumları bilhassa da kültürleri etkilemekte ve dünyaya yön vermektedir.Sinema bir araçtır.İyi kullanıldığında etkili bir öğretim materyali olabilirken,kötü kullanıldığında masum beyinleri katleden bir kitle imha silahına dönüşmektedir.

”Mesajınız Var “filmi  1940 yapımı “Köşedeki Dükkan” filminin yeniden çevrimidir.İsmini(You’ve Got Mail) Amerikan şirketi AOL’in kullanıcılarının yeni e-posta aldıkları zaman işittikleri sesten almıştır.Görünmezliğin cezp edici yanını işlerken  aynı zamanda da sanal dünyada kurulan arkadaşlıklarının krokisini çizmektedir.

 “Newyork’ta şüphesiz sayısız ev,araba,iş merkezi ve insan var.Ancak tanık olduğumuz hikaye yüzlerce binlerce devasa binanın arasında, kalabalık insan yığınlarının ötesinde yaprakları sararmaya başlamış bir ağacın dallarının ön cepheyi kuşattığı bir evde geçiyor. Kathleen Kelly’nin hikayesi bu ve de  Katleen’in “yalnızca takım elbiseden ibaret adamlar” kategorisine eklediği  Joe Fox’un… “      

 Tuş seslerine ortak; düşük ritimli bir müzikle başlayan sanal Newyork turu afişte gördüğümüz posta kutusuna atıfta bulunuyor.İnternet ortamında çizgilerle oluşturulan binalar, arabalar, caddeler, bulvarlar önce en tepeden en büyük siluetiyle gösteriliyor ardında Katleen’in evine doğru gittikçe küçülüyor. Newyork’ta binlerce insanın arasından şimdi onun öyküsünün dinleyeceğimizi ve bu anlatının da birtakım sanal öğeler üzerine kurulu olduğunu filmin başlangıcıyla fark etmemiz bir oluyor. Görünmezliğin cezp edici yanını bize fazlasıyla öğretecek bir karakter Katleen.Gözümüzle görmediğimize “en güzel ve de en ideal” sıfatını yakıştırdığımız ancak belki de hiçbirimizin farkında olmadığı bu durum Katleen’in içinde bulunduğu konumla bir nevi gün yüzüne çıkıyor.İnternette sanal bir sohbet odasında tanıştığı Joe Fox’la mail yoluyla kurduğu arkadaşlık,kelamdaşlık,yoldaşlık. Mahrem kabul ettikleri kişisel hiçbir bilgiye yer vermeden olan biten her şey hakkında yazışıyorlar.Filmi ilginç kılan Katleen’in sanal dünyada muhabbetli,ince fikirli son derece düşünceli bulduğu bilinmez dostun, gerçek hayatta mesleğini elinden aldığını düşündüğü,ruhsuz ve acımasız olarak nitelendirdiği rakibi oluşu.Newyork’un kuzey kesimlerinde çekilen filmde mekanın karakteristik  özellikleri kapital dünyanın kampanyalarıyla donatılmış büyük bir kitap mağazası ile kendine has dokusunu muhafaza eden aile yadigarı küçük bir kitap dükkanın karşı karşıya gelmesiyle daha da açığa çıkar.Bölgeye birden fazla işlevi(cafe/restoran)  içinde barındıran bir kitap mağazası açılırken işe atılan  Fox ailesinin endişeleri,daha küçük kitap mağazalarının da bu durumdan kendi gelecekleri hakkında kaygılanması bölgenin kendine özgü yapısı hakkında ip uçları veriyor.Varsıl Fox çevresi bu bölgenin kendilerini istememe, eskiye- alışılana sadık kalma isteğinin ağır basacağından şüphe ve korku duyuyorlar. Köşedeki Dükkan (Katleen’in dükkanı) ise bölgenin maddiyattan ziyade hizmete önem veren, tezgahtarlarda dahi entelektüel bir tavır arayan insanlarla dolu olduğunu ifade etse de aslında gelecekteki ekonomik durumu hakkında fazlasıyla üzüntü duymaktadır.Filmin ilerleyen bölümlerinde ekonomik yetersizlikler doğrultusunda dükkanı kapatmak zorunda kalan Katleen’in bunun yegane suçlusu olarak gördüğü Joe Fox’u düşman ilan etmesiyle ona duyduğu öfke ve sanal dünyadaki dosta duyduğu hayranlık gittikçe büyür.Ancak Joe Fox’un durumu en ince ayrıntısına kadar kavramış olmasına karşın Katleen Kelly meçhul dostu hakkında hiçbir şey bilmemektedir.Bu durum o kadar trajikomik bir hal almaktadır ki Katleen Joe’ya duyduğu kızgınlığı haykırıp ardından da ona ince fikirli bulduğu sanal dostundan övgüyle bahsedebilmektedir.Henüz görmese de,duymasa da,dokunmasa da aslında Joe’nun ta kendisi olan meçhul dostunu Joe’ya karşı övmekte ve özenle korumaktadır. Tanışacakları günün gelmesini beklerken adını,yaşını,fiziğini,yüzünü hiç bilmediği bir adamı merakla ve muhabbetle gözlemektedir.Bu süre zarfında Joe Fox ile ilişkisini düzeltir ve bir çok konuda paylaşımda bulunur bilhassa meçhul dostu hakkında.Joe Fox için oldukça sıra dışı bir durumdur. (Kendisini ve meçhul dostu birbirinden taban tabana zıt görüp ayıran bir kadının yanı başındakini değil de çok ötelerde bilinmez bir yerlerde yaşadığını varsaydığı görünmez bir şeyi tutkuyla sevmesi.) Bilinmez dostu ile buluşacağı gün randevu öncesi Joe Fox ile bir araya gelir ve Fox “Bu şekilde tanışmasaydık başka bir şekilde tesadüfen tanışmasaydık böyle olmazdı” söyleminde bulunur ve sözlü olarak ifade etmese de Katleen’i bir seçim yapmak zorunda bırakır.”Kalmak”(Henüz yeni yeni tanıdığı ,duyduğu nefretin yersiz olduğunu fark ettiği,ve günlerdir en özel sırlarını paylaştığı akıl danıştığı kendisini yanıltan adam Joe Fox’la kalmak) yahut ”Gitmek”(günlerdir merakla beklediği , kalabalıkların arasında özlemle aradığı,bilinmez dostunu, görmeden sevdiği adamın yanına gitmek) Katleen gitmeyi seçmiş gibi görünse de aslında kalmak isteyen görünmez oluşun etkisiyle yarattığı mükemmel olgusunu değil de yanlış tanımış olduğunu fark ettiği yeniden gıpta ile tanıdığı,dokunduğu,kelamını ve de selamını paylaştığı kuralları bozan kişilik Joe Fox’u istemektedir.Bu itirafı son sahne de yapmaktadır.Henüz görülmemiş olanı en güzel kabul eden zihin Katleen’in seçimiyle seyirciyi şaşırtıyor.Merak edilen,henüz herhangi bir eksik ya da yanlış bulunup ötelenmeyen ideal bir erkeği beklemektense gördüğü,duyduğu,dokunduğu suçladığı,hayran olduğu velhasıl insani duyguları tattığı bir adamı olanca merakı ve özlemi bırakarak tercih ediyor hatta ikisinin aynı kişi olmasını imkansız görse bile dilemekten vazgeçmiyor…